Excursie Zandwinningsproject Lobberdense Waard

terugblik

Op een stralend zonnige zaterdag 12 april 2025 organiseerde de Stichting Toeristisch Informatiecentrum (TIC) het Gelders Eiland in samenwerking met Wezendonk Zand & Grind BV en de Vereniging Streekbeheer Rijnstromen een excursie op het Zandwinningsproject de Lobberdense Waard.

Zand te over.

Na de ontvangst met koffie en koeken verwelkomde Nicoline Ader van ons TIC alle deelnemers en stond Wim Verbiesen met een heel mooi In Memoriam stil bij het recentelijke overlijden van onze zeer gewaardeerde en zeer geliefde vrijwilliger-collega Erna van Dijk. Daarna gaf Wiely Albers eigenaar en projectuitvoerder aan de hand van een videoprojectie een uitvoerige presentatie over de geschiedenis van het bedrijf Wezendonk BV, de huidige samenstelling van het bedrijf, de uitvoering van het project onder de noemer van Samenwerking de Lobberdense Waard, de duur en opzet van het project en tenslotte de daarmee beoogde doelen. Hoogwaterbescherming/Ruimte voor de Rivieren. Natuurontwikkeling. Grondstoffenwinning. Kleinschalige Recreatie.

Van start.

Hierna gingen van de 4 groepen van telkens 25 deelnemers, 2 groepen in tegengestelde richting van start voor de natuurwandeling onder leiding van de gidsen van het TIC en werden de andere 2 groepen in drieën gesplitst voor een rondleiding door de Klasseer/Zandwinningsinstallatie onder leiding van de medewerkers van Wezendonk.

De Natuurwandeling.

De natuurwandeling voerde de deelnemers terug in de tijd naar het ontstaan van het Gelders Landschap (ijstijden, stuwwallen Montferland en Rijk van Nijmegen, de doorbraak van de Rijn, de Gelders Poort). De gidsen verhaalden daarbij verder over de Pannerdense Kop, het splitsingspunt van Rijn en Waal, het Pannerdens Kanaal, de rol en functie van het splitsingspunt in eerste aanleg als onderdeel van de verdedigingslinie Hollandse Waterlinie en daarna als de kraan voor de waterhuishouding van heel Nederland. Voorts vertelden zij over de kleiwinning, de steenfabrieken, de zandwinning, het Fort Pannerden, de Groene Rivier, het Regelwerk Pannerden en de bebording langs de rivieren. De wandeling ging tenslotte verder langs de verschillende kleiputten en de daarbij behorende flora en fauna waaronder in het bijzonder de broedplaatsen voor aalscholvers en reigers om te eindigen met een nu nog begaanbare oversteek dwars door het zandwinningsgebied terug naar de klasseerinstallatie.

De feitelijke Zand- en Grindwinning.

Nadat de groepen gewisseld waren, gingen 2 groepen de natuur in en kregen de andere 2 groepen de rondleiding door de zandwinningsinstallatie. Een werkelijk fascinerende inkijk in een ingenieus opgezet productieproces. Eerst naar de controlekamer waar via monitoren de productie permanent bewaakt en gevolgd wordt. Daar werd ook uitgelegd dat de winning van het zand en grind in drie maten verdeeld wordt (klasseren). Op basis van deze driedeling kan men via doseringen van de verschillende maten het precies door de klanten gevraagde zandmengsel samenstellen. Via de controlekamer worden dan ook de doseringen aangestuurd. Vervolgens werden we langs de meterslange transportbanden geleid waarbij we in de praktijk konden zien hoe de doseringen op de banden terecht kwamen en daarna gemengd werden om tenslotte via de transportbanden naar de speciaal daarvoor aangelegde haven te gaan waar het gewenste mengsel in de schepen gelost wordt (850 ton per uur) dan wel in depot gezet wordt. De medewerkers van Wezendonk namen iedereen daarna mee naar de zandzuiger en lieten ons zien hoe vandaar uit het aangezogen zand en grind verwerkt wordt, geselecteerd wordt, van onzuiverheden (hout en te grote kiezels) ontdaan wordt en tenslotte gemengd wordt voor transport of in depot gezet wordt. Daarbij beklommen de deelnemers aan de excursie telkens de metershoge installaties en kreeg iedereen ook nog eens een prachtig uitzicht over het zandwinning- c.q. toekomstige natuurgebied, het Pannerdens Kanaal, de Kop van Pannerden en het Fort Pannerden voorgeschoteld.

Fenomenaal.

Al met al een geweldige belevenis en met name ook dankzij de fenomenale gidsen van Wezendonk BV voor wie niets te veel was. De aan hen aangeboden presentjes waren dan ook meer dan terecht en dat werd nog eens onderschreven door alle deelnemers door de klaargezette fooienpot voor de medewerkers volop te vullen. Integrerend, verrassend en indrukwekkend waren de kwalificaties die vanuit de deelnemers steeds weer te horen waren.

Voor herhaling vatbaar. Bis, bis.

Bij de inschrijving was het TIC al gebleken dat de belangstelling het maximaal aantal toe te laten deelnemers (100) meermalen overtrof. Alleen al daarom, maar ook om velen deze belevenis niet te onthouden, is een herhaling van de excursie zeer te overwegen. Ook vanuit Wezendonk BV zelf was men onder de indruk van het enthousiasme van de mensen en zij gaven daarom aan zeker ook open te staan voor een herhaling van de excursie. Een zeer geslaagde activiteit met heel veel dank aan allen die hieraan een bijdrage geleverd hebben.

AdK.

Kijk ook eens op de website lobberdensewaard.nl waar u de ontwikkelingen van dit project op de voet kunt volgen.